Motivatietheorieën die elke manager op de werkvloer zou moeten proberen

Man lacht en balt zijn vuist in blijdschap terwijl hij naar een fel papier kijkt

In een competitieve bedrijfswereld is het vermogen om je team te motiveren een cruciale vaardigheid voor elke manager. Motivatie is de drijvende kracht die werknemers aanzet tot productiviteit, creativiteit en betrokkenheid. Maar hoe kom je erachter hoe motivatie werkt en hoe je belangrijke motivatoren gebruikt? Het antwoord ligt in het begrijpen en toepassen van bewezen motivatietheorieën. In dit artikel duiken we diep in de belangrijkste motivatietheorieën die elke manager op de werkvloer zou moeten proberen.

Een overzicht van belangrijke motivatie technieken

Wist je dat volgens een studie van Gallup, wereldwijd slechts 15% van de fulltime werknemers zich echt betrokken voelt bij hun werk? Dit toont aan hoe cruciaal het voor managers is om motiverende factoren te begrijpen en toe te passen. Door de juiste motivatietheorieën te gebruiken en bepaalde keuzes te maken, kunnen managers de betrokkenheid en tevredenheid van werknemers flink verhogen. Uiteindelijk leidt dit tot een hogere productiviteit en betere bedrijfsresultaten.

Maslow's Behoeftehiërarchie

Maslow's Behoeftehiërarchie is een psychologische theorie die is ontwikkeld door Abraham Maslow. Maslow stelt dat er vijf niveaus van menselijke behoeften bestaan. Volgens Maslow moeten de behoeften op het lagere niveau worden vervuld voordat een persoon zich kan richten op het vervullen van de behoeften op het volgende niveau. In de piramide van Maslow wordt er visueel onderscheid gemaakt tussen:

  1. Fysiologische Behoeften
  2. Veiligheidsbehoeften
  3. Sociale Behoeften
  4. Waarderingsbehoeften
  5. Zelfactualisatie

Wist je dat de beroemde Maslow's Behoeftehiërarchie oorspronkelijk niet als een piramide werd voorgesteld? Hoewel we deze theorie vaak visualiseren als een piramide met vijf lagen, van basisbehoeften tot zelfrealisatie aan de top, heeft Abraham Maslow zelf nooit een piramide gebruikt om zijn ideeën te illustreren.

Herzberg's Twee-Factor Theorie

De Twee-Factor Theorie stelt dat er twee sets van factoren zijn die de motivatie en tevredenheid van werknemers op de werkvloer beïnvloeden, ontwikkeld door psycholoog Frederick Herzberg in de jaren '50. Herzberg beweert dat deze factoren opgedeeld kunnen worden in hygiënefactoren en motivatiefactoren.

1. Hygiënefactoren:

Deze factoren leiden niet direct tot goed presterende medewerkers met een hoge mate van tevredenheid en betere prestaties. Maar de afwezigheid van hygiënefactoren kan wel leiden tot grote ontevredenheid.

  • Salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden

  • Bedrijfsbeleid en administratie

  • Relaties met collega's

  • Kwaliteit van technische supervisie

  • Werkomstandigheden

  • Status en veiligheid

Het verbeteren van deze factoren kan ontevredenheid voorkomen, maar zal naar alle verwachting niet direct leiden tot een verhoogde tevredenheid of motivatie. Echter, als dissatisfiers laag zijn, dan is het eenvoudiger om een hoog gevoel van bevrediging te behalen.

2. Motivatiefactoren:

Deze factoren leiden tot hogere tevredenheid en motivatie en zijn gerelateerd aan hoe de werknemer zich voelt over het werk dat ze verrichten.

  • Prestatie en waardering
  • Behoefte aan verantwoordelijkheid en betekenisvol werk
  • Promotiekansen
  • Persoonlijke groei en ontwikkeling
  • Het werk zelf

McGregor's Theory X en Y

Douglas McGregor, een sociaalpsycholoog, introduceerde Theory X en Y in de jaren '60 als twee verschillende manieren om naar werknemers en hun motivatie te kijken. McGregor's theorie geeft geen duidelijkheid over vaardigheden van werknemers, maar categoriseert welke factoren een rol spelen bij motivatie.

Theory X

Theory X gaat uit van een nogal pessimistisch beeld van werknemers. Het stelt dat de gemiddelde werknemer:

  • Van nature lui is en werk wil vermijden.
  • Geen ambitie heeft en weinig verantwoordelijkheid wil.
  • Voornamelijk gemotiveerd is door geld en baanzekerheid.
  • Sturing en controle nodig heeft.

Managers die theorie X volgen, ontwikkelen en gebruiken vaak een autoritaire stijl. Ze volgen een hiërarchie met strikte regels, streng toezicht en externe beloningen en straffen om werknemers te motiveren.

Theory Y

In tegenstelling tot Theory X, ziet Theory Y werknemers op een veel positievere manier:

  • Mensen vinden werken net zo natuurlijk als spelen of rusten.

  • Werknemers zijn in staat om zelfsturing en zelfcontrole onder controle te krijgen als ze zich inzetten voor het bevorderen van hun eigen motivatie en het behalen van eenvoudige doelen.

  • De gemiddelde werknemer kan leren om zelfeffectiviteit en creativiteit te accepteren en proactief toe te passen.

  • Mensen zijn niet alleen gemotiveerd door geld, maar ook door andere factoren zoals persoonlijke groei en erkenning.

Managers die Theorie Y volgen, neigen naar een participatieve managementstijl. Hierbij betrekken ze werknemers graag bij besluitvorming en leggen ze de focus op het geven van meer vertrouwen en verantwoordelijkheid. De growth mindset staat hierbij centraal.

Expectancy Theory

De Expectancy Theory, vaak geassocieerd met Victor Vroom, is een motivatietheorie die stelt dat individuele motivatie afhangt van drie factoren: verwachtingen (expectancy), instrumentaliteit en valentie.

  1. Verwachting (Expectancy): Als een persoon hard werkt, verwacht hij of zij dat dit tot goede prestaties leidt. Managers kunnen dit versterken door duidelijke doelen te stellen en toegang tot middelen en ondersteuning te bieden.

  2. Instrumentaliteit: Dit verwijst naar het geloof dat inspanning zal leiden tot een bepaalde uitkomst of beloning. Als een werknemer bijvoorbeeld gelooft dat uitstekend werk zal leiden tot een promotie of bonus, zal dit de motivatie verhogen. Managers kunnen dit bevorderen door een duidelijk verband te leggen tussen prestaties en beloningen en door consequent te zijn in het toekennen van deze beloningen.

  3. Valentie: Valentie heeft betrekking op de waarde die een individu hecht aan de beloning. Als de beloning aantrekkelijk en waardevol is voor de werknemer, zal dit de motivatie verder versterken. Begrijp je als manager welke beloningen waardevol zijn voor werknemers, dan kun je beloningen afstemmen op individuele behoeften en wensen.

Zelfdeterminatietheorie (ZDT)

De Zelfdeterminatietheorie is ontwikkeld door psychologen Edward Deci en Richard Ryan en biedt een raamwerk voor het begrijpen van de motivatie en persoonlijkheid van mensen. Het benadrukt de rol van zelfstandigheid, competenties en verbondenheid in het motiveren van werknemers, zowel intrinsiek als extrinsiek.

Intrinsieke vs. Extrinsieke Motivatie

  • Intrinsieke Motivatie: Dit is de motivatie die voortkomt uit persoonlijke interesse of plezier in de taak zelf. Volgens de ZDT kan het bevorderen van autonomie, competentie en verbondenheid de intrinsieke motivatie verhogen.

  • Extrinsieke Motivatie: Dit verwijst naar motivatie die voortkomt uit externe beloningen of straffen en interne verplichting. De ZDT benadrukt dat extrinsieke motivatie effectief kan zijn. Het is echter belangrijk om een goede balans te vinden tussen intrinsieke motivatie en extrinsieke motiverende factoren.

Motivatie theorieën toepassen

Voor managers die streven naar een geïnspireerd en productief team, is het niet voldoende om de motivatie theoriën te kennen. Je moet ze ook effectief toepassen! Begin met een grondige analyse van de behoeften van je team om de theorie te kiezen die het beste bij individuele drijfveren past. Of je nu de Twee-Factor Theorie van Herzberg gebruikt om werktevredenheid te stimuleren of McGregor's Theorie X en Y om leiderschapsstijlen aan te passen, de implementatie moet zorgvuldig en doordacht zijn.

Volg praktische stappen, zoals het stellen van duidelijke doelen en het bieden van ondersteuning. Geef hiernaast voldoende aandacht aan het creëren van een positieve en veilige werkomgeving. Vergeet tot slot niet om de impact van motiverende factoren regelmatig te meten om effectiviteit te waarborgen. Door deze strategieën te omarmen, kun je niet alleen de autonomie en motivatie van je team verhogen, maar ook een cultuur van continue groei en ontwikkeling bevorderen.

Betere prestaties met behulp van Shiftbase

Motivatie is meer dan een loos begrip. Het is de kern van een succesvolle werkomgeving. De theorieën die we in dit artikel hebben besproken, bieden managers een solide basis om begrip te krijgen voor de drijfveren van individuele teamleden. Dit leidt tot een relevante extra beloning voor het leveren van goed werk. Van het realiseren van psychologische basisbehoeften tot het bevorderen van intrinsieke motivatie, deze concepten zijn tijdloos en universeel toepasbaar. Maar onthoud, zoals het interessante feitje over Maslow's piramide ons leert, motivatie is een dynamisch en evoluerend veld.

Ben je klaar om deze motivatietheorieën in de praktijk te brengen? Shiftbase kan je daarbij helpen. Shiftbase is een innovatieve software die speciaal is ontworpen om managers te ondersteunen bij het toepassen van motivatietheorieën. Met functies zoals het bijhouden van doelen, prestatiebeoordelingen en gepersonaliseerde feedback, maakt Shiftbase het eenvoudiger om de juiste motivatiestrategieën te identificeren en te implementeren.

Personeelsplanning en urenregistratie software!
Personeelsplanning en urenregistratie software!
  • Eenvoudige personeelsplanning
  • Overzichtelijke urenregistratie
  • Makkelijke verlofregistratie
Gratis uitproberen Demo aanvragen
Productiviteit