Uitkering arbeidsongeschiktheid aanvragen? Zo ondersteun je goed

Wat is een arbeidsongeschiktheidsuitkering precies?

Een arbeidsongeschiktheidsuitkering is een regeling voor werknemers die door ziekte of een beperking niet meer (volledig) kunnen werken. Als iemand langer dan 2 jaar ziek is, beoordeelt het UWV of er sprake is van gedeeltelijk of volledig arbeidsongeschikt zijn. Daarbij kijkt een verzekeringsarts naar de medische situatie en een arbeidsdeskundige naar het resterende arbeidsvermogen. Op basis daarvan wordt bepaald of iemand recht heeft op een WIA-uitkering, zoals de WGA- of IVA-uitkering.

Voor jou als werkgever betekent dit dat je na 104 weken ziekte niet meer verplicht bent om loon door te betalen, maar je blijft wel betrokken bij het proces. Je medewerker kan bijvoorbeeld starten met werkhervatting of – als herstel niet mogelijk is – een inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten ontvangen.

De WIA-uitkering uitgelegd: WGA en IVA

Wat is de WIA?

Als een medewerker na 2 jaar ziekte nog steeds niet volledig aan het werk kan, beoordeelt het UWV of er recht is op een WIA-uitkering. Daarbij kijkt het UWV naar het arbeidsvermogen: wat iemand nog wél kan. Je medewerker moet de WIA-uitkering zelf aanvragen. Jij levert als werkgever input voor deze beoordeling via het re-integratieverslag.

WGA-uitkering (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten)

De WGA is bedoeld voor werknemers die gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn of waarvan verwacht wordt dat ze kunnen herstellen. Je medewerker krijgt dan een loongerelateerde uitkering, gevolgd door een loonaanvullingsuitkering of vervolguitkering, afhankelijk van hoeveel hij nog verdient ten opzichte van het oude loon. Werkhervatting is hierbij het uitgangspunt. Als werkgever blijf je betrokken bij de begeleiding.

IVA-uitkering (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten)

Als werken vrijwel uitgesloten is, volgt de IVA-uitkering. Deze inkomensvoorziening is bedoeld voor medewerkers die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn. De hoogte van de IVA-uitkering is gebaseerd op het laatstverdiende loon. Jij hoeft als werkgever geen loon meer te betalen, maar je medewerker valt nog wel onder jouw administratieve verantwoordelijkheid.

Wat is de rol van jou als werkgever?

Als werkgever ben je tijdens de eerste twee jaar ziekte verantwoordelijk voor de loondoorbetaling en het opzetten van een goed re-integratietraject. Je werkt samen met een arbodienst of bedrijfsarts, zorgt voor een plan van aanpak en houdt contact met de werknemer. Het UWV kijkt bij de aanvraag van een WIA-uitkering of je voldoende hebt gedaan aan re-integratie. Laat je dit na, dan kun je een loonsanctie krijgen.

Je levert ook het re-integratieverslag aan, inclusief beoordelingen van de arbeidsdeskundige en verzekeringsarts. Vergeet daarnaast niet je verzuimadministratie op orde te hebben. Een medewerker kan pas aan de slag met de aanvraag als jouw stukken compleet zijn.

Sommige werkgevers sluiten een arbeidsongeschiktheidsverzekering af om financiële risico’s te beperken. Daarmee kun je inkomensvoorzieningen regelen als het loon door ziekte langere tijd moet worden aangevuld.

Hoe zit het met het loon en de uitkering?

Na 2 jaar ziekte stopt je verplichting tot loondoorbetaling, maar de financiële situatie van je medewerker blijft een aandachtspunt. Bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid ontvangt hij vaak een loongerelateerde uitkering via de WGA. Die is gebaseerd op het oude loon, maar als hij minder dan 50% van zijn resterende verdiencapaciteit benut, kan dat gevolgen hebben voor de hoogte van de uitkering.

In sommige gevallen vult een aanvullende regeling of bijstand het inkomen aan. Zeker bij werkhervatting is het belangrijk dat je medewerker weet hoeveel hij mag verdienen zonder gekort te worden. Je voorkomt hiermee financiële drempels om terug te keren naar werk.

Let ook op het moment dat een medewerker de AOW-leeftijd bereikt. Dan stopt de arbeidsongeschiktheidsuitkering automatisch, tenzij eerder herstel of herbeoordeling al tot beëindiging heeft geleid.

Het einde van de WIA-uitkering en daarna

Een WIA-uitkering is niet altijd blijvend. Herstelt je medewerker gedeeltelijk of volledig, dan beoordeelt het UWV of de uitkering stopt of wordt aangepast. Ook bij het bereiken van de AOW-leeftijd vervalt de arbeidsongeschiktheidsuitkering automatisch. Soms eindigt de uitkering eerder als blijkt dat je medewerker voldoende arbeidsvermogen heeft opgebouwd of structureel meer is gaan werken.

Na beëindiging van de uitkering kan iemand in de bijstand belanden of terugvallen op een andere regeling, bijvoorbeeld via de Ziektewet. Dit heeft niet alleen impact op het inkomen van je medewerker, maar ook op jouw rol als werkgever in het re-integratieproces.

Het is verstandig om samen vooruit te kijken en afspraken te maken over werkhervatting of alternatieve inzetbaarheid — zeker als je medewerker tijdelijk arbeidsongeschikt was en later alsnog terugkeert.

Wat kun je als werkgever preventief doen?

Voorkomen is beter dan genezen. Als je inzet op duurzame inzetbaarheid, voorkom je langdurige uitval en beperk je het risico op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Denk aan het tijdig signaleren van klachten, regelmatige werkplekevaluaties en investeren in scholing of herplaatsing.

Je kunt ook een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten, waarmee je financiële ruimte creëert om medewerkers te ondersteunen bij ziekte. Sommige regelingen dekken de loonkosten bij langdurige arbeidsongeschiktheid of bieden een aanvulling op het inkomen.

Zorg daarnaast voor een duidelijke verzuimaanpak en leg afspraken vast in het contract of personeelshandboek. Als iemand dan toch ziek wordt, kun je snel schakelen met de arbodienst, het UWV en andere instanties om de schade te beperken en herstel te bevorderen.

Checklist: 6 dingen die je als werkgever op orde moet hebben

1. Verzuimprotocol
   Zorg voor een helder stappenplan bij ziekte. Daarmee voorkom je misverstanden en toon je aan het UWV aan dat je voldoet aan je inspanningsverplichting.

2. Communicatie met je medewerker
   Blijf in gesprek. Gedeeltelijk arbeidsongeschikten willen vaak wél iets betekenen. Bespreek wat nog mogelijk is qua arbeidsvermogen.

3. Betrouwbare arbodienst en bedrijfsarts
   Zij leveren cruciale input voor het re-integratieverslag en de WIA-aanvraag. Stem tijdig af wie wat doet.

4. Tijdige en volledige documentatie
   Lever het dossier compleet aan bij het UWV: inclusief beoordelingen van de arbeidsdeskundige en verzekeringsarts.

5. Kennis van relevante regelingen
   Denk aan de Ziektewet, bijstandsopties, en eventuele inkomensvoorzieningen voor langdurig arbeidsongeschikten.

6. Beleid rondom terugkeer en werkhervatting
   Stimuleer herstel, bied aanpassingen aan en houd het gesprek open — ook als je medewerker het oude loon niet meer kan verdienen.

Conclusie

Een medewerker die langdurig ziek is, heeft impact op je organisatie. Door duidelijke afspraken te maken over re-integratie, inkomen en werkhervatting voorkom je vertraging en fouten in het proces met het UWV. Je toont goed werkgeverschap, beperkt de financiële gevolgen en helpt je medewerker richting herstel of passend werk.

Door inzicht te hebben in regelingen zoals de WIA, WGA, IVA en de Ziektewet, ben je beter voorbereid op wat er komt kijken bij arbeidsongeschiktheid. Denk ook aan preventie: met een arbeidsongeschiktheidsverzekering en een sterk verzuimbeleid bouw je aan continuïteit. Uiteindelijk gaat het om balans: tussen de belangen van je organisatie en het ondersteunen van je medewerker bij langdurige arbeidsongeschiktheid. Dat begint bij kennis én actie.

Personeelsplanning en urenregistratie software!

• Eenvoudige personeelsplanning
• Overzichtelijke urenregistratie
• Makkelijke verlofregistratie

Gratis uitproberen Demo aanvragen