Boost je bedrijf: slim omgaan met nevenactiviteiten

Wat zijn nevenactiviteiten?

Nevenactiviteiten zijn werkzaamheden of bezigheden die werknemers buiten hun hoofdbaan verrichten. Dit kan variëren van een tweede baan of vrijwilligerswerk tot aan het ontwikkelen van een eigen onderneming. Deze activiteiten kunnen een zinvolle invulling geven aan de vrije tijd, bijdragen aan persoonlijke groei en maatschappelijke betrokkenheid stimuleren.

Voor werkgevers is het belangrijk om inzicht te hebben in deze activiteiten, vooral wanneer ze de potentie hebben om belangenconflicten te veroorzaken of wanneer ze de integriteit en de prestaties binnen de hoofdbaan kunnen beïnvloeden.

In de arbeidsovereenkomst kunnen specifieke bepalingen opgenomen zijn die bepaalde nevenwerkzaamheden verbieden of juist toestemming vereisen, om zo bescherming te bieden tegen mogelijke belangenverstrengeling of concurrentie. Het is van belang dat zowel werkgever als werknemer openstaan voor dialoog en duidelijke afspraken maken over de toelaatbaarheid en de voorwaarden van deze nevenactiviteiten.

Wat zijn de regels voor nevenwerkzaamheden?

De regels voor nevenwerkzaamheden zijn aanzienlijk veranderd sinds de nieuwe wetgeving van 1 augustus 2022. Als werkgever dien je op de hoogte te zijn van deze nieuwe regels en hoe deze de arbeidsovereenkomsten beïnvloeden. Volgens de nieuwe wet is het verbod op nevenwerkzaamheden alleen geldig als er een objectieve rechtvaardigingsgrond voor bestaat. Dit betekent dat verboden nevenwerkzaamheden duidelijk moeten worden onderbouwd om rechtsgeldig te zijn.

Objectieve rechtvaardiging kan liggen in het voorkomen van belangenverstrengeling, het beschermen van bedrijfsinformatie of het waarborgen van integriteit en prestaties binnen het bedrijf. Elk beding in een contract dat nevenwerkzaamheden verbiedt, moet specifiek, duidelijk en gerechtvaardigd zijn.

Als werkgever ben je verplicht om de regels duidelijk te communiceren en toe te lichten welke nevenactiviteiten als ongewenst worden beschouwd en waarom. Ook is het aanbevolen om een procedure te implementeren waarin werknemers toestemming kunnen vragen voor hun neven activiteiten.

Het belang van het melden van nevenactiviteiten

Door werknemers te verplichten ook nevenactiviteiten te melden, kun je beoordelen of deze in strijd zijn met bedingen die bestaan in hun arbeidsovereenkomsten of de belangen van het bedrijf kunnen schaden. Dit biedt ook een kans om gesprekken te voeren over de balans tussen werk en privé en ervoor te zorgen dat de nevenactiviteiten niet ten koste gaan van hun prestaties bij jouw onderneming.

Bovendien, door een duidelijk beleid en procedure voor het melden van nevenactiviteiten te hebben, voorkom je misverstanden en zorg je ervoor dat alle werknemers op de hoogte zijn van hun rechten en plichten. Dit helpt ook om een positieve en ondersteunende bedrijfscultuur te bevorderen waarin werknemers zich gewaardeerd en begrepen voelen.

Nevenactiviteiten en arbeidsovereenkomsten

Nevenactiviteiten kunnen invloed hebben op de arbeidsrelatie en zijn vaak onderwerp van specifieke clausules binnen arbeidsovereenkomsten. Deze clausules, vaak aangeduid als 'bedingen', zijn opgesteld om zowel de belangen van de werkgever als de werknemer te beschermen. Ze definiëren de grenzen van wat toegestaan is buiten de werkuren en helpen belangenconflicten te voorkomen. Volgens de nieuwe wetgeving en de bestaande bedingen dient elke restrictie op nevenactiviteiten duidelijk en rechtvaardig te zijn, met een objectieve reden die de beperking ondersteunt.

Een arbeidsovereenkomst kan bepalingen bevatten die expliciet verbieden nevenwerkzaamheden te verrichten die concurrerend zijn, de integriteit van de werknemer in gevaar brengen, of zijn arbeidspresentaties verminderen. In sommige gevallen kan er sprake zijn van een beding waarbij de werknemer moet melden welke nevenactiviteiten worden verricht, zodat de werkgever kan beoordelen of deze conflicteren met de bedrijfsbelangen.

Hoe kunnen nevenactiviteiten conflicteren met arbeidsovereenkomsten?

Conflicten tussen nevenactiviteiten en arbeidsovereenkomsten kunnen ontstaan wanneer nevenwerkzaamheden inbreuk maken op de tijd, energie of aandacht die een werknemer aan zijn hoofdbaan zou moeten besteden. Dit kan leiden tot een niet optimale situatie waarin, ondanks een goede tijdbesteding, de balans zoekraakt. Nevenactiviteiten die als cv nevenactiviteiten worden vermeld, kunnen zowel positief als negatief worden beoordeeld, afhankelijk van hoe deze zich verhouden tot de hoofdbaan.

Bijvoorbeeld, de arbeidstijdenwet stelt grenzen aan de maximale werktijd, en nevenactiviteiten die deze grenzen overschrijden, kunnen de rust en hersteltijd van de werknemer compromitteren. Dit onderstreept het belang van het behouden van een goede tijdbesteding en het waarborgen dat nevenwerkzaamheden niet ten koste gaan van de primaire werkverplichtingen.

Daarnaast kan er sprake zijn van een conflict als nevenwerkzaamheden de vertrouwelijkheid bedreigen, door, bijvoorbeeld het delen van gevoelige bedrijfsinformatie (breken van de geheimhoudingsplicht), of als ze leiden tot directe concurrerende activiteiten met de werkgever. In dergelijke gevallen kan een arbeidsovereenkomst een concurrentiebeding bevatten.

Indien dergelijke bedingen worden geschonden, kunnen ze, afhankelijk van de situatie, als beding nietig worden beschouwd, vooral als ze niet goed zijn geformuleerd of oneerlijk zijn tegenover de werknemer. Het is belangrijk om deze aspecten nauwkeurig te overwegen om rechtvaardige en evenwichtige arbeidsvoorwaarden te handhaven.

Hoe stel je een nevenactiviteitencontract op?

Bij het opstellen van een nevenactiviteitencontract is het van belang dat je duidelijkheid en transparantie vooropstelt. Begin met het definiëren van wat je onder nevenactiviteiten verstaat en welke specifiek zijn toegestaan of verboden. Verwerk in dit contract objectieve rechtvaardigingsgronden voor eventuele beperkingen, om aan te tonen dat deze gebaseerd zijn op legitieme bedrijfsbelangen, zoals het voorkomen van concurrentie en het beschermen van vertrouwelijkheid.

Vermeld duidelijk de procedure voor het melden van nevenwerkzaamheden en het aanvragen van toestemming. Dit zorgt voor een gestroomlijnde communicatie tussen jou en je werknemers. Zorg ook voor een clausule over de handhaving van het contract en de gevolgen bij overtreding, terwijl je tegelijkertijd respect toont voor de persoonlijke ontwikkeling en groei van de werknemer.

Tot slot, garandeer dat alle bepalingen van het contract in overeenstemming zijn met de huidige wetgeving en dat ze de balans tussen werk en privé respecteren. Het is raadzaam om dit contract door een juridisch adviseur te laten beoordelen om de geldigheid en rechtvaardigheid ervan te waarborgen.

Nevenactiviteitenbeding voorbeeld

Een nevenactiviteitenbeding in een arbeidsovereenkomst moet helder en rechtvaardig zijn. Hier volgt een voorbeeld:

"De werknemer verbindt zich ertoe om de werkgever te informeren over alle nevenactiviteiten, inclusief maar niet beperkt tot betaalde en onbetaalde werkzaamheden buiten dit dienstverband, vrijwilligerswerk en het vervullen van bestuursfuncties. Voordat een dergelijke nevenactiviteit wordt aangegaan, dient de werknemer schriftelijk goedkeuring te verkrijgen van de werkgever.De werkgever zal deze aanvraag beoordelen op basis van objectieve rechtvaardigingsgronden zoals belangenconflicten, integriteit, bescherming van bedrijfsinformatie en arbeidstijdenwet. Een verzoek zal alleen worden geweigerd op grond van aantoonbare en gerechtvaardigde bedrijfsbelangen."

Dit voorbeeld benadrukt de noodzaak van transparantie en open communicatie. Het stelt duidelijke verwachtingen en zorgt ervoor dat zowel de belangen van de werknemer als die van het bedrijf worden beschermd. Het vermelden van een objectieve rechtvaardigingsgrond geeft duidelijkheid over de omstandigheden waaronder nevenwerkzaamheden wel of niet zijn toegestaan.

De rol van HR-managers in het beheren van nevenactiviteiten

HR-managers spelen een sleutelrol in het beheren van nevenwerkzaamheden binnen een bedrijf. Hun taken omvatten het ontwikkelen van duidelijke richtlijnen en beleid dat zowel de belangen van het bedrijf als de persoonlijke ontwikkeling van werknemers ondersteunt. Zij zijn verantwoordelijk voor het informeren van de werknemers over de bestaande bedingen en de noodzaak van het melden van nevenwerkzaamheden.

HR-managers fungeren als bemiddelaar tussen werknemers en het management en zorgen voor een open dialoog over nevenwerkzaamheden. Ze helpen bij het oplossen van eventuele conflicten en zorgen ervoor dat alle partijen de regels begrijpen en naleven. Tevens dragen ze bij aan het creëren van een bedrijfscultuur waarin nevenwerkzaamheden worden gezien als een kans voor persoonlijke groei en niet enkel als een potentieel risico.

Ontslaan vanwege nevenwerkzaamheden

Het ontslaan van een werknemer vanwege nevenwerkzaamheden is een maatregel die enkel genomen dient te worden onder specifieke en gerechtvaardigde omstandigheden. Als werkgever moet je kunnen aantonen dat de nevenwerkzaamheden een ernstige inbreuk vormen op de arbeidsovereenkomst, bedrijfsbeleid of bedrijfsbelangen, zoals het veroorzaken van belangenconflicten, het schaden van de bedrijfsreputatie of het overtreden van een concurrentiebeding.

Conclusie

In de context van nevenwerkzaamheden is het belangrijk dat zowel werkgevers als werknemers de balans vinden tussen een werknemer die arbeid verricht binnen de hoofdbaan en activiteiten daarbuiten. Bestaande bedingen waarin de regels rondom nevenwerkzaamheden worden beschreven, dienen duidelijk en eerlijk te zijn. De werkgever dient niet alleen richtlijnen te bieden, maar ook een platform voor dialoog en begrip.

Als werkgever daarvoor goede gronden heeft, kan het verbieden van bepaalde nevenwerkzaamheden gerechtvaardigd zijn. Echter, elk verbod moet goed onderbouwd zijn en gericht op het beschermen van legitieme bedrijfsbelangen. Daarbij is transparantie essentieel: de werkgever verbiedt bepaalde activiteiten niet om de vrijheid van werknemers onnodig te beperken, maar om de integriteit en het succes van de onderneming te waarborgen.

Samengevat is een open, eerlijke communicatie tussen werkgever en werknemer van essentieel belang voor een gezonde balans tussen werk en nevenactiviteiten. Door samen te werken en elkaar te respecteren, kunnen beide partijen profiteren van de voordelen die nevenactiviteiten kunnen bieden, zonder de bedrijfsvoering in gevaar te brengen.