Neurodiversiteit op de werkvloer: competitief voordeel in 5 stappen

Drie vrouwen staan lachend naast elkaar

Neurodiversiteit op de werkvloer: geef jouw bedrijf een competitief voordeel in 5 stappen

Meta: Leer over neurodiversiteit. Ontdek hoe je jouw bedrijf neurodivergent-vriendelijk kunt maken, en waarom neurodiversiteit op de werkvloer je een competitief voordeel geeft.

We kunnen het niet over diversiteit en inclusiviteit hebben, zonder het over neurodiversiteit te hebben.

Neurodiversiteit omvat variaties in de menselijke hersenen en de manier waarop deze functioneren. Met andere woorden; niet iedereen is hetzelfde. En dat is maar goed ook! Deze verschillen kunnen ontzettend waardevol zijn.

In dit artikel die, niet geheel onbelangrijk, geschreven is door iemand die zelf neurodivergent is bespreken we daarom deze verschillen, de voordelen die deze hebben voor je bedrijf, en geven we tips over hoe je een inclusieve omgeving creëert voor neurodivergente mensen.

De oorsprong van ‘neurodiversiteit’

De term is inmiddels ongekend populair geworden, maar nog geen 30 jaar geleden had bijna niemand er ooit van gehoord.

De term neurodiversiteit werd in de jaren 90 door twee mensen geïntroduceerd; Judy Singer, een Australische sociale wetenschapper en Jim Sinclair, een activist voor autisme.

Het werd onder andere dankzij Judy Singer al snel duidelijk dat het menselijk brein op verschillende manieren een waardevolle bijdrage aan de samenleving als geheel levert. Verschillende hersenen werken op verschillende manieren. En daar kregen mensen toentertijd langzaam meer respect voor.

Met het ontstaan van deze term werd er ook meteen anders gekeken naar het concept als geheel. Dit concept verschoof namelijk van een medisch model naar een inclusief model.

Medisch model

Het medische model benadert neurodiversiteit vaak vanuit een pathologisch perspectief, waarbij de focus ligt op diagnoses en het behandelen van stoornissen.

Binnen dit model worden neurologische verschillen zoals autisme en ADHD vaak gezien als afwijkingen die gecorrigeerd of behandeld moeten worden.

Het legt de nadruk op wat individuen met deze neurologische variaties niet kunnen, vergeleken met neurotypische mensen.

Dit model leidt vaak tot stigmatisering en een gebrek aan begrip, waardoor het voor neurodivergente mensen moeilijker is om volledig geaccepteerd te worden in de samenleving en op de werkvloer.

Inclusief model

Het inclusieve model van neurodiversiteit erkent en waardeert de verschillende manieren waarop onze hersenen functioneren. Het ziet neurologische verschillen niet als stoornissen, maar als natuurlijke variaties binnen de menselijke soort.

Het benadrukt de sterke kanten en unieke vaardigheden die neurodivergenten bij te dragen hebben. De nadruk ligt op het vieren van verschillen in plaats van het benadrukken van de ‘tekortkomingen’. Door dit model werd er op een gelijkwaardige manier naar neurodivergente en neurotypische mensen gekeken.

Kortom, dit model promoot inclusie, gelijkwaardigheid en acceptatie. Dit klinkt uiteraard een stuk beter!

Positieve representatie

Tegenwoordig gebruiken we voornamelijk het inclusieve model. Dit mag ook wel, aangezien de label 'neurodivergent' op 15% van de wereldbevolking van toepassing is.

We richten ons steeds meer op het betrekken van iedereen op het spectrum van neurodiversiteit binnen een zakelijke omgeving, en zorgen er daarbij voor dat we mensen in hun waarde laten.

Dit uit zich ook in de samenleving als geheel. Zo hebben we tegenwoordig speciale dagen waarop we neurodiverse mensen vieren. Dagen zoals Neurodiversity Pride Day op 16 juni en Autistic Pride Day op 18 juni.

3 vrouwen zitten op de bank met een laptop op schoot. Ze kijken allemaal naar het scherm van de middelste.

Soorten neurologische variaties

De volgende neurologische variaties vallen onder neurodiversiteit:

Autisme

Autisme heeft invloed op hoe mensen communiceren en de wereld om zich heen waarnemen. Mensen met autisme hebben soms vrij unieke communicatiestijlen en verwerken prikkels anders dan mensen zonder autisme.

Ze zijn bijvoorbeeld gevoeliger voor licht of geluid en hebben mogelijk een voorkeur voor meer gestructureerde routines. Ondanks dat mensen met autisme misschien andere uitdagingen ervaren in sociale interacties, hebben ze ook buitengewone vaardigheden en een diepgaand begrip van specifieke onderwerpen.

ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder)

ADHD is gekenmerkt door hyperactiviteit, impulsiviteit, en/of moeite met het behouden van aandacht. Daarnaast heeft ADHD ook kenmerken waar mensen minder bekend mee zijn zoals problemen met emotionele regulatie.

Mensen met ADHD vinden het vaak lastig om zich langdurig te concentreren op bepaalde taken, maar ervaren daarnaast ook periodes van hyperfocus waarin ze intensief bezig zijn met iets wat hun interesse wekt.

Hun energie en creatieve denkvermogen leiden op de werkvloer geregeld tot innovatieve oplossingen en unieke benaderingen van problemen.

Dyslexie en dyscalculie

Dyslexie is een leerstoornis die het lezen beïnvloedt, terwijl dyscalculie een soortgelijke impact heeft op rekenvaardigheden. Beide variaties komen met hun eigen specifieke uitdagingen.

Aan de hand van de juiste ondersteuning en aanpassingen kunnen werkgevers mensen met deze 'aandoening' helpen floreren. Hun unieke perspectieven dragen bij aan creatieve oplossingen en innovatie.

Hoogbegaafdheid

Hoogbegaafde mensen associëren we vaak met een hoge intelligentie en veel creativiteit. Hoogbegaafden hebben over het algemeen diepgaand inzicht in complexe concepten en zijn vaak in staat om snel te leren en te begrijpen.

Verder kunnen ze gevoelig zijn voor bepaalde stimuli en ervaren ze emotionele en sociale uitdagingen. Het bieden van een stimulerende en verrijkende omgeving, kan hen helpen om hun volledige potentieel te bereiken. 

Iemand kan meerdere vormen of alle vormen van neurodiversiteit tegelijkertijd hebben. Daarom vallen al deze brein variaties onder dezelfde paraplu.

Sterke kanten benutten

Zoals met alles het geval is, brengt neurodiversiteit zowel sterke als zwakke kanten met zich mee. Het is daarom belangrijk om een omgeving te creëren waarin alle werknemers hun sterke kanten kunnen benutten, ongeacht hoe hun brein werkt. Of deze nu autistisch is of meer bij het woord neurotypisch past, zou daarbij geen verschil moeten maken.

 

Twee mannen zitten in een cafe en lachen naar elkaar.

Waarom is neurodiversiteit een must op de werkvloer?

Het omarmen van neurodivergente mensen op de werkvloer brengt veel voordelen met zich mee. Laat dit toevallig ook nog eens dingen zijn die je bedrijf een competitief voordeel geven—een klassieke win-win situatie dus!

Innovatie en creativiteit: Het omarmen van neurodiversiteit op de werkvloer kan leiden tot verhoogde innovatie en creativiteit. Neurodivergente individuen bieden namelijk unieke perspectieven en oplossingen die wellicht niet overwogen worden door neurotypische medewerkers.

Hun verschillende manieren van denken en problemen oplossen dragen zodoende bij aan creatieve brainstormsessies, en innovatieve oplossingen voor complexe vraagstukken.

Verbeterde probleemoplossing: Neurodivergente werknemers hebben in veel gevallen ook een sterk probleemoplossend vermogen. Door een mix aan neurologische ervaringen en denkprocessen te hebben, kunnen teams effectiever problemen analyseren en oplossen vanuit verschillende hoeken.

Dit is vooral voordelig in situaties die een out-of-the-box denkwijze vereisen. Het vermogen om een probleem vanuit meerdere perspectieven te bekijken, resulteert geregeld in een beter doordachte oplossing van een specifiek probleem.

Verhoogde werknemerstevredenheid: Nog een voordeel van een inclusieve werkomgeving die neurodiversiteit waardeert en ondersteunt, is dat het leidt tot verhoogde werknemerstevredenheid en behoud. Werknemers die zich gewaardeerd en begrepen voelen, zijn waarschijnlijk meer betrokken en tevreden met hun werk.

Bovendien helpt een positieve en ondersteunende werkcultuur ook bij het aantrekken van de beste talenten, ongeacht neurologische diversiteit. En dan hebben we het nog niet eens gehad over het opbouwen van een positieve reputatie voor het bedrijf als geheel.

Een vrouw en een man zitten naast elkaar aan een bureau en lachen.

5 praktische tips voor werkgevers

Met deze praktische tips kun je voor meer inclusie zorgen binnen jouw bedrijf:

1. Begin bij de vacaturetekst

Zorg er vanaf het begin voor dat sollicitanten begrijpen dat je bedrijf inclusiviteit en diversiteit serieus neemt. Dit kun je het best doen door hier al aandacht aan te besteden in je sollicitatie tekst.

Het kan zo simpel zijn als aan het eind van de tekst de volgende zin toevoegen: "Wij nemen diversiteit heel erg serieus—of het nu gaat om neurodiversiteit, gender diversiteit of etnische en raciale diversiteit, iedereen is hier welkom." Het is een duidelijke manier om de waarden binnen jouw bedrijf aan de buitenwereld kenbaar te maken.

2. Educatie en bewustwording

Het is cruciaal om bewustzijn en begrip te creëren over neurodivergentie onder alle medewerkers.

Vaak kan het aannemen van neurodivergente mensen hier al voor zorgen. Hoe meer je neurotypische medewerkers met hen te maken hebben, hoe meer begrip er zal ontstaan.

Echter kan het nooit kwaad om trainingssessies en/of workshops te organiseren die inzicht geven in neurodiversiteit, de voordelen ervan en hoe je een ondersteunende omgeving creëert.

Dit helpt om bepaalde vooroordelen te ontkrachten, empathie en begrip te bevorderen en uiteindelijk een inclusievere bedrijfscultuur te creëren.

3. Flexibele werkpraktijken

Implementeer flexibele werkpraktijken die rekening houden met de verschillende behoeften van neurodivergente individuen. Dit noemen we ook wel 'het nieuwe werken'.

Voorbeelden hiervan zijn:

  • Flexibele werktijden: Door flexibele werktijden aan te bieden, passen werknemers hun werkschema aan hun persoonlijke behoeften en ritmes aan. Dit is vooral nuttig voor neurodivergente individuen die wellicht op verschillende tijdstippen van de dag piekprestaties ervaren. Flexibele werktijden bevorderen een betere werk-privébalans en verhogen vaak de algehele productiviteit en tevredenheid.

  • Mogelijkheid van thuiswerken: Thuiswerken biedt een comfortabele en prikkelvrije omgeving voor neurodivergente werknemers. Het stelt hen in staat om in een vertrouwde omgeving te werken, wat normaal gesproken zorgt voor betere concentratie en een meer productiviteit. Bovendien kunnen ze op deze manier een persoonlijke werkruimte  creëren die tot in de puntjes aan hun specifieke behoeften voldoet.

  • Aangepaste werkplekken: Aangepaste werkplekken die rekening houden met individuele behoeften kunnen een groot verschil maken. Dit kan onder andere het aanbieden van rustige zones, het gebruik van geluiddempende materialen en het aanpassen van verlichting omvatten.

Dankzij het creëren van een ondersteunende fysieke werkomgeving, kunnen neurodivergente werknemers beter presteren en voelen ze zich meer op hun gemak op de werkvloer.

Door een flexibele benadering te hanteren, kunnen alle werknemers in een voor hen geschikte omgeving werken. Dit zal zowel hun mentale welzijn alleen maar ten goede komen.

Twee vrouwen zitten in een vensterbank en lachen

4. Persoonlijke ondersteuning en communicatie

Bied persoonlijke ondersteuning aan neurodivergente werknemers door middel van mentorschap of coaching.

Persoonlijk contact helpt bij het identificeren van individuele behoeften, sterke punten en uitdagingen. Op deze manier bied je strategieën om deze uitdagingen aan te pakken.

Dit zorgt dan weer voor het bevorderen van zelfbewustzijn en zelfvertrouwen bij deze werknemers.

Een fijne bijkomstigheid? Op deze manier maak je het makkelijk om verdere, specifieke strategieën te identificeren die de inclusie van neurodiversiteit op de werkvloer bevorderen.

De neurodivergente werknemers weten maar al te goed wat er beter kan, dus schroom niet om hierbij hun hulp in te schakelen. Je kunt uiteraard niets veranderen voor een groep mensen als je hun er zelf niet bij betrekt.

Wees respectvol

Dit klinkt misschien heel voor de hand liggend, maar als je een neurodiverse werknemer hebt en je bepaalde dingen niet begrijpt over zijn of haar gedrag, stel respectvolle vragen en doe realistische suggesties. Een autistisch iemand vertellen dat ze meer enthousiasme moeten tonen en vaker op bedrijfsfeesten moeten verschijnen, helpt niet. Iemand met ADHD vertellen dat ze rustig aan moeten doen, helpt ook niet.

Wat je natuurlijk ook niet wilt, is neerbuigend overkomen. Erken en accepteer in plaats daarvan het feit dat hun brein anders werkt, geef ze genoeg ruimte om uit te vogelen wat voor hen werkt, en je zal er een ontzettend gemotiveerde werknemer voor terug krijgen.

Als werkgever laat je een hoop potentie op de plank liggen als je geen aandacht besteed aan neurodiversiteit. Zeker op de werkvloer zijn er talloze redenen om dit te omarmen en blij te zijn met werknemers met verschillende kwaliteiten.

Welke stappen ga jij ondernemen om neurodivergente werknemers te ondersteunen?

Personeelsplanning en urenregistratie software!
Personeelsplanning en urenregistratie software!
  • Eenvoudige personeelsplanning
  • Overzichtelijke urenregistratie
  • Makkelijke verlofregistratie
Gratis uitproberen Demo aanvragen
Bedrijfscultuur