Cao: wat je moet weten

Man zet zijn handtekening op papier. Alleen zijn handen in beeld.

Een CAO biedt werknemers en werkgevers duidelijkheid en zekerheid over hun werk- en arbeidsomstandigheden. In de CAO staan afspraken over bijvoorbeeld arbeidstijden, verlofregelingen, salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden. Hierdoor zijn beide partijen beschermd tegen ongunstige veranderingen en hebben ze duidelijkheid over hun afspraken.

Wat is een CAO?

Een CAO is een schriftelijke overeenkomst tussen werkgeversorganisaties en werknemersorganisaties over werk- en arbeidsvoorwaarden voor een specifieke sector of bedrijfstak. Het is bedoeld om te garanderen dat werknemers in een bepaalde branche of bedrijf een bepaald minimumloon aan arbeidsvoorwaarden en voordelen ontvangen.

Een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) bestaat uit wettelijke afspraken die tussen de werkgevers- en werknemersorganisaties zijn vastgesteld en die de arbeidsvoorwaarden voor werknemers regelt. Het bevat afspraken over onderwerpen, zoals salarissen, werktijden, verlof, arbeidsomstandigheden en sociale zaken.

Zo'n CAO geldt dus als een formele afspraak tussen werkgever en werknemer over de arbeidsvoorwaarden die gelden voor een specifieke sector of bedrijfstak. Deze afspraken kunnen door werkgevers en werknemers worden afgedwongen en gelden als een juridische verplichting voor alle bedrijven die onder deze afspraak vallen.

 als een juridische verplichting voor alle bedrijven die onder deze afspraak vallen.

Wie valt er onder een CAO?

Een CAO is van toepassing op werknemers en werkgevers binnen een specifieke bedrijfstak, beroepsgroep of sector. Alle werknemers en werkgevers die onder de CAO vallen, zijn verplicht om zich aan de afspraken in een CAO te houden. Deze algemene regels zorgen ervoor dat er eenheid en gelijkheid is in de arbeidsvoorwaarden binnen grote en kleine bedrijven in dezelfde sector. Het is belangrijk voor zowel werkgevers als werknemers om te weten of hun beroepsgroep of bedrijfstak een geldende CAO heeft, wat kan bijdragen aan sociale zaken en werkgelegenheid in de gehele bedrijfstak.

Sectorspecifieke CAO's

Deze worden opgesteld voor bepaalde branches, zoals de dierenartsensector, openbaar vervoer, universiteiten en verzekeringsbedrijven. Dit betekent dat de afspraken in deze CAO's specifiek gericht zijn op de arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden die specifiek voor die branche gelden. Sectorspecifieke CAO's zoals deze zijn essentieel om te zorgen dat collectieve arbeidsvoorwaarden overeenkomen met de unieke eisen en sociale zaken die relevant zijn voor elke sector.

Bedrijfsspecifieke CAO's

Deze worden opgesteld voor specifieke bedrijven of organisaties, in plaats van voor een gehele bedrijfstak. Deze CAO's bevatten afspraken die specifiek zijn voor dat bedrijf of organisatie, zoals bijvoorbeeld regels over salarisverhoging, werktijden, verlof, pensioen en ontslag. Voorbeelden van bedrijfsspecifieke CAO's zijn de CAO Achmea, CAO Glazenwassers en Schoonmaak en CAO Betonproductenindustrie. Deze schriftelijke overeenkomsten verzekeren dat wettelijke minimum eisen en arbeidsvoorwaarden duidelijk gedefinieerd en aangepast zijn aan de specifieke noden van de werkgevers en werknemers in deze ondernemingen.

CAO's voor specifieke groepen

Deze richten zich op bepaalde groepen werknemers, zoals vaste medewerkers van uitzendondernemingen, werknemers in de uitvaartbranche, of werknemers in een specifiek bedrijfstak. Deze bevatten afspraken over de arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden die specifiek gelden voor deze groep werknemers. Voorbeelden van CAO's voor specifieke groepen zijn de CAO voor Vaste Medewerkers van Uitzendondernemingen, CAO Uitvaart en CAO Isolatiebedrijf. Deze overeenkomsten zorgen voor sociale zaken en werkgelegenheid door het waarborgen van collectieve arbeidsvoorwaarden binnen deze sectoren.

CAO bepalingen

Een collectieve arbeidsovereenkomst wordt bepaald door de onderhandelingen tussen de werkgevers- en werknemersorganisaties. Dit kan via een onderhandelaar of een arbeidsconflict gebeuren. Het doel is om afspraken te maken over arbeidsvoorwaarden, zoals salaris, verlof, pensioen en werktijden. Deze afspraken worden vastgelegd in de CAO. Dit onderhandelingsproces speelt een cruciale rol in het vormgeven van de collectieve arbeidsvoorwaarden en zorgt ervoor dat zowel werkgevers als werknemers invloed kunnen uitoefenen op de algemene regels die hun dagelijkse werkzaamheden beïnvloeden.

CAO Algemeen Verbindend Verklaard (Horeca-CAO)

Een CAO Algemeen Verbindend Verklaard (AVV) is een CAO die door de overheid is aangewezen als verplicht voor elke werkgever en werknemer in een bepaalde branche. Een bekend voorbeeld is de Horeca-CAO. Bedrijven in de horeca-branche zijn verplicht om zich aan deze regels te houden. Deze algemeen verbindend verklaring zorgt ervoor dat alle arbeidsvoorwaarden en sociale zaken uniform worden toegepast binnen de gehele sector, waardoor een gelijk speelveld voor alle partijen wordt gecreëerd.

Sociale Werkvoorziening

Een collectieve arbeidsovereenkomst is een onderdeel van de CAO. Het regelt de verplichtingen van werkgevers en werknemers ten aanzien van arbeidsvoorwaarden en arbeidsrelaties. Een sociale werkvoorziening is een vorm van verzekering waar werknemers en werkgevers bijdragen aan betalen. Hiermee worden de inkomensrisico's die gepaard gaan met arbeidsongeschiktheid, werkloosheid of ouderdom afgedekt. Deze regeling helpt om sociale zaken en werkgelegenheid te ondersteunen, en garandeert dat er sociale zekerheid is voor degenen die geconfronteerd worden met onvoorziene omstandigheden in hun loopbaan.

Ontslagregeling

Een CAO kan ook specifieke afspraken bevatten over de regels voor ontslag. Dit is afhankelijk van de CAO die van toepassing is voor een specifieke sector, bedrijf of beroepengroep. Deze afspraken kunnen bijvoorbeeld gaan over de voorwaarden en procedures voor het geven van ontslag, de vergoeding bij ontslag en de rechten van de werknemer bij ontslag. Het onderhandelingsresultaat van deze afspraken zorgt voor duidelijkheid en bescherming voor zowel werkgevers als werknemers in het geval van arbeidsconflicten.

Wettelijke regels CAO

Als werkgever moet je bekend zijn met de wettelijke afspraken die de basis vormen van elke collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). De arbeidswetgeving stelt dat CAO’s juridische documenten zijn die niet alleen bindend zijn voor de aangesloten leden, maar soms, door een algemeen verbindend verklaring, voor iedereen binnen de sector. Dit houdt in dat je, ongeacht of je direct betrokken was bij de onderhandelingen, moet voldoen aan de afspraken die hierin zijn vastgesteld.

Het naleven van de regelingen in een CAO helpt je als werkgever om te voldoen aan wettelijke minimum standaarden, zoals minimumloon en arbeidsvoorwaarden, maar ook aan specifiekere zaken zoals overwerk en opzegtermijn. Het is jouw verantwoordelijkheid om deze afspraken correct toe te passen en te integreren in de contracten van je werknemers.

Begrijp dat het niet volgen van de CAO kan leiden tot juridische stappen vanuit zowel het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid als van werkgeversverenigingen en vakbonden. Zorg ervoor dat je altijd op de hoogte bent van de meest recente CAO die van toepassing is op jouw bedrijfstak, zodat je niet alleen conform de wet handelt, maar ook een fair speelveld creëert voor al je werknemers.

Wet minimumloon

Als werkgever ben je verplicht om het minimumloon uit te betalen dat wettelijk is vastgesteld. Dit zorgt ervoor dat alle werknemers een eerlijk salaris ontvangen voor hun werk. De Wet minimumloon garandeert dat niemand minder verdient dan dit basisbedrag, wat jou helpt om te voldoen aan de sociale zaken en arbeidswetgeving. Wel kan het loon in de CAO hoger zijn dan het minimum.

De hoogte van het minimumloon kan jaarlijks wijzigen en is afhankelijk van wettelijke regelingen die door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid worden bijgewerkt. Het is jouw verantwoordelijkheid om deze updates te volgen en toe te passen binnen jouw organisatie. Dit voorkomt mogelijke arbeidsconflicten en zorgt dat je in lijn bent met de wettelijke afspraken.

Bovendien, door te voldoen aan de Wet minimumloon, vermijd je boetes en verbeter je de werkgelegenheid en veiligheid binnen jouw bedrijf. Wees proactief door ook te zorgen dat externe links naar relevante overheidsinformatie toegankelijk zijn voor je werknemers op je website of pagina.

Nieuwe CAO ontwikkelingen 2024

Als werkgever is het belangrijk om op de hoogte te blijven van de nieuwe CAO ontwikkelingen voor 2024. Deze updates kunnen invloed hebben op jouw bedrijf en hoe je arbeidsvoorwaarden regelt. In 2024 zien we een trend waarbij CAO onderhandelingen leiden tot gunstiger afspraken voor werknemers, vooral in termen van flexibiliteit en werk-privé balans.

Verwacht dat thema's, zoals duurzaamheid en technologische innovatie steeds prominenter worden in CAO's. Dit betekent dat je mogelijk investeringen moet overwegen in systemen die bijdragen aan duurzame werkpraktijken of het verbeteren van digitale vaardigheden onder je personeel.

Personeelsplanning en urenregistratie software!

Personeelsplanning en urenregistratie software!

  • Eenvoudige personeelsplanning
  • Overzichtelijke urenregistratie
  • Makkelijke verlofregistratie
Gratis uitproberen Demo aanvragen
Overige
Carin Vreede

Geschreven door:

Carin Vreede

Met jaren ervaring in het HR-vakgebied heeft Carin veel ervaring met HR-processen. Als content marketeer zet zij deze kennis om in boeiende en informatieve content die bedrijven helpt om hun HR-processen te optimaliseren en hun medewerkers te motiveren en te ontwikkelen.

Disclaimer

Let op: de informatie op onze website is bedoeld voor algemene informatieve doeleinden en niet als bindend advies. De informatie op onze website kan niet worden beschouwd als vervanging voor juridisch en bindend advies voor een specifieke situatie. Ondanks onze research, bieden wij geen garantie voor de nauwkeurigheid, volledigheid en actualiteit van de informatie op onze website. Wij zijn niet aansprakelijk voor enige schade of verlies dat voortvloeit uit het gebruik van de informatie op onze website.