Ziekteverzuim verminderen: de kracht van wachtdagen

Werkgever is de wachtdagen aan het aftellen van een zieke werknemer

Als werkgever is het essentieel om een helder en doeltreffend ziekteverzuimbeleid te hanteren. Centraal binnen dit beleid staan de 'wachtdagen', een term die velen van jullie wellicht bekend in de oren klinkt. Maar wat houden deze wachtdagen precies in? En belangrijker nog, hoe beïnvloeden ze de gezondheid van je bedrijf en de welzijn van je werknemers?

In dit artikel duiken we dieper in het concept van wachtdagen bij ziekte, onderzoeken we de impact ervan op het loon dat doorbetaald wordt en bespreken we hoe je als werkgever effectief wachtdagen kunt instellen. We kijken ook naar de balans tussen het doorbetalen van loon bij ziekte en het handhaven van een fair beleid dat zowel de werknemer als de werkgever ten goede komt.

Wat zijn wachtdagen?

Wachtdagen zijn de dagen aan het begin van een ziekteperiode waarover je als werkgever geen loon hoeft door te betalen aan de zieke werknemer. Deze dagen fungeren als een soort buffer, bedoeld om kortstondige ziekte of zomaar ziek melden te ontmoedigen. Normaal gesproken spreken we over de eerste en de tweede ziektedag als typische wachtdagen.

Deze dagen zijn een belangrijk onderdeel van je arbeidsovereenkomst en moeten duidelijk worden gecommuniceerd. Niet elke CAO staat wachtdagen toe, dus het is belangrijk om te controleren wat in jouw sector geldt. Wachtdagen instellen kan helpen de verzuimkosten te verlagen, maar het is essentieel om dit binnen de kaders van de wet te doen. Een juiste toepassing van wachtdagen leidt niet alleen tot lagere ziektemeldingen, maar kan ook bijdragen aan een hogere productiviteit en betere bedrijfsresultaten.

Waarom wachtdagen instellen?

Het instellen van wachtdagen is een strategische keuze voor jou als werkgever. Dit beleid kan bijdragen aan het verminderen van het aantal ongerechtvaardigde ziekmeldingen en het beheersen van de verzuimkosten. Door een heldere regel, zoals wachtdagen in te voeren, stimuleer je werknemers om verantwoordelijk om te gaan met ziekteverzuim.

Voordelen wachtdagen

  1. Verlaging van de verzuimkosten.

  2. Verhoging van de productiviteit.

  3. Verbetering van de bedrijfsresultaten.

  4. Stimulering van een gezonde werkcultuur.

  5. Duidelijkheid over het beleid van loondoorbetaling.

  6. Vermindering van kortstondige ziekmeldingen.

  7. Bevordering van verantwoordelijkheidsgevoel bij werknemers voor hun gezondheid.

  8. Verbetering van de werksfeer en tevredenheid onder collega's.

Regels wachtdagen

Het correct toepassen van wachtdagen vereist kennis van de geldende regels en richtlijnen. Allereerst, het aantal wachtdagen en de voorwaarden waaronder ze gelden, moeten duidelijk worden vastgelegd in de arbeidsovereenkomst of in de cao. Dit zorgt voor transparantie en voorkomt misverstanden tussen jou en je werknemers.

Wettelijk gezien mag het aantal wachtdagen niet te hoog zijn; meestal gaat het om de eerste twee dagen van ziekte. Deze dagen moeten als 'wachtdagen' worden gecommuniceerd aan de werknemers, zodat zij precies weten wat hun rechten en verplichtingen zijn.

Het is ook belangrijk dat je, als werkgever, consistent bent in de toepassing van wachtdagen. Dit betekent dat je ze gelijk moet toepassen op alle werknemers, tenzij er specifieke uitzonderingen zijn vastgelegd in de cao of arbeidsovereenkomst. Willekeurig kan leiden tot onvrede en juridische problemen.

Bovendien moeten wachtdagen onderdeel zijn van een breder verzuimbeleid, waarbij ook aandacht is voor preventie en begeleiding bij ziekte. Het doel is niet alleen om kosten te besparen, maar ook om werknemers te ondersteunen bij hun herstel en terugkeer naar werk.

SHIFTBASE (9)

Wachtdagen bij ziekte

Wanneer een werknemer zich ziek meldt, treden de wachtdagen in werking. Dit zijn specifieke dagen waarop loon doorbetalen niet van toepassing is voor een werkgever. Deze maatregel, vastgelegd in de arbeidsovereenkomst of cao, dient als een preventieve stap tegen frequent verzuim. Wachtdagen gelden typisch voor de eerste dagen van de ziektedag, vaak beperkt tot de eerste en tweede ziektedag binnen een doorlopende ziekteperiode.

Wat staat er in een verzuimprotocol?

Een verzuimprotocol is een essentieel document voor elke organisatie, dat duidelijke richtlijnen biedt voor zowel werkgevers als werknemers over hoe om te gaan met ziekteverzuim. Dit protocol omvat de procedures voor ziekmelding, de verplichtingen van de werknemer tijdens ziekte, en de stappen die gevolgd moeten worden voor een effectieve re-integratie.

In het verzuimprotocol staat onder meer beschreven hoe en wanneer een werknemer zich ziek moet melden. Dit kan, bijvoorbeeld zijn op de eerste ziektedag voor een bepaalde tijd. Ook worden de verwachtingen rondom communicatie tijdens de ziekteperiode vastgelegd, zoals regelmatige updates en contactmomenten met de werkgever of bedrijfsarts.

Daarnaast bevat het protocol informatie over de rechten en plichten die gelden tijdens de ziekteduur, inclusief informatie over loondoorbetaling en hoeveel wachtdagen. Het beschrijft ook het proces van de re-integratie, inclusief de stappen die genomen moeten worden om de werknemer weer aan het werk te krijgen.

Doorlopende ziekteperiode

Binnen het kader van ziekteverzuim speelt de doorlopende ziekteperiode een belangrijke rol. Dit is de periode waarin een werknemer onafgebroken ziek gemeld blijft. Tijdens een doorlopende ziekteperiode blijven verschillende regels en rechten gelden, zoals de verplichting voor jou als werkgever om het loon door te betalen en de verplichting voor de werknemer om aan zijn herstel te werken.

Een belangrijk aspect van de doorlopende ziekteperiode is de interactie met wachtdagen. Wachtdagen worden meestal alleen toegepast bij de start van de eerste ziektedag van een nieuwe ziekteperiode. Dit betekent dat als een werknemer binnen vier weken na herstel opnieuw ziek wordt, dit vaak wordt gezien als één doorlopende ziekteperiode, waarbij geen nieuwe wachtdagen gelden.

Wat als een zieke medewerker zich niet houdt aan de regels?

Als werkgever kun je geconfronteerd worden met situaties waarin een zieke werknemer zich niet houdt aan de vastgestelde regels rondom ziekteverzuim. Dit kan variëren van het niet correct melden van ziekte tot het niet naleven van de voorgeschreven procedures door de bedrijfsarts of het overtreden van regels tijdens een ziekteperiode.

In dergelijke gevallen is het belangrijk om te handelen volgens een vastgestelde procedure. Dit begint bij het duidelijk communiceren van de verwachtingen en regels aan alle werknemers. Als een werknemer zich hier niet aan houdt, is het belangrijk om dit consequent en eerlijk aan te pakken.

Een eerste stap kan een gesprek zijn waarin je de situatie bespreekt en de werknemer wijst op zijn verplichtingen en de mogelijke consequenties van zijn handelen. Documenteer dit gesprek zorgvuldig als onderdeel van het verzuimdossier.

Als het gedrag voortduurt, kunnen er afhankelijk van de situatie en de regels in de arbeidsovereenkomst of cao, strengere maatregelen genomen worden, zoals een waarschuwing, inhouding van loon of in extreme gevallen zelfs ontslag door een verstoorde arbeidsrelatie.

SHIFTBASE (11)

Nadelen wachtdagen

Hoewel wachtdagen voordelen bieden, zijn er ook nadelen verbonden aan dit beleid:

  1. Leiden tot negatieve arbeidsvoorwaarden en verlagen van moreel en motivatie.

  2. Risico dat werknemers ziek naar werk komen, wat hogere ziekteverzuim op lange termijn kan veroorzaken.

  3. Vermindering van werknemerstevredenheid en gevoel van waardering.

  4. Potentieel hoger personeelsverloop door verminderde loyaliteit.

  5. Druk op de relatie tussen werkgever en werknemer, wat vertrouwen kan schaden.

  6. Minder open communicatie over ziekte en gezondheid binnen het bedrijf.

  7. Juridische uitdagingen bij incorrecte toepassing of strijdigheid met cao of wetgeving.

Conclusie

In dit artikel hebben we de diverse aspecten van wachtdagen en hun impact op zowel werkgevers als werknemers onderzocht. Het is duidelijk dat wachtdagen een complexe balans vereisen tussen het verminderen van onnodig ziekteverzuim en het ondersteunen wanneer werknemer daadwerkelijk ziek is.

Een goed beleid rond wachtdagen zorgt ervoor dat werknemers zich gesteund voelen en dat hun loon doorbetaald wordt wanneer ze langer ziek, terwijl het ook bijdraagt aan het beheersen van verzuimkosten. Het is essentieel om rekening te houden met wettelijke verlofdagen en eventueel bovenwettelijk verlof om te zorgen dat werknemers zich niet benadeeld voelen door negatieve arbeidsvoorwaarde.

Veel gestelde vragen

  • In Nederland mag je als werkgever de eerste twee dagen van het ziekteverzuim als wachtdag hanteren.

  • Nee, een wachtdag is geen vakantiedag. Een wachtdag is een dag waarop een werknemer bij ziekte geen loon ontvangt van de werkgever; het is een soort 'eigen risico' bij ziekteverzuim. Vakantiedagen daarentegen zijn dagen waarop een werknemer vrij is met behoud van loon.

Regelgeving
Lajea van der Willik

Geschreven door:

Lajea van der Willik

Dankzij mijn uitgebreide ervaring binnen HR, specialiseer ik mij in het vertalen van complexe HR-thema's naar toegankelijke en toepasbare content. Als deskundige in contentmarketing, ondersteun ik organisaties bij het optimaliseren van hun personeelsstrategieën en het inspireren van hun teams. Het is mijn missie om lezers te voorzien van de kennis die ze nodig hebben om hun werkomgeving te verbeteren.

Disclaimer

Let op: de informatie op onze website is bedoeld voor algemene informatieve doeleinden en niet als bindend advies. De informatie op onze website kan niet worden beschouwd als vervanging voor juridisch en bindend advies voor een specifieke situatie. Ondanks onze research, bieden wij geen garantie voor de nauwkeurigheid, volledigheid en actualiteit van de informatie op onze website. Wij zijn niet aansprakelijk voor enige schade of verlies dat voortvloeit uit het gebruik van de informatie op onze website.